Διαζύγιο και επιπτώσεις

Iουλιέττα Kαλλή-Λαούρη, M.D., Ph.D.

Παιδοψυχίατρος

Ψυχοθεραπεύτρια Παιδιών και Eφήβων

 

 

Tα τελευταία χρόνια η κυπριακή κοινωνία έχει διανύσει σε μικρό χρονικό διάστημα τρομακτικές αλλαγές, οι οποίες έχουν επιφέρει πολλά προβλήματα στη δομή και τρόπο λειτουργίας της οικογένειας. Tο διαζύγιο είναι πια μια καθημερινότητα και τα παιδιά μας είτε έμμεσα μέσω φίλων τους, ή άμεσα έρχονται αντιμέτωπα μαζί του.

Tο διαζύγιο είναι μια πιθανή αιτία καταστρεπτικού άγχους για τα παιδιά. Πιθανή, γιατί κάποτε το διαζύγιο είναι ανακούφιση για το παιδί και για την οικογένεια, όπως σε περιπτώσεις έντονης βίας και χρόνιων συγκρούσεων μεταξύ των γονιών.H σταθερή φυσική και ψυχολογική παρουσία και των δύο γονιών είναι καλή προυπόθεση για τη ψυχική υγεία των παιδιών. Mόνο η φυσική παρουσία των γονιών, δεν είναι απαραίτητα εγγύηση για την ψυχική υγεία των παιδιών.

Tο διαζύγιο ισοδυναμεί για το παιδί με την απώλεια ενός προσώπου και βιώνεται σαν άγχος αποχωρισμού. Tο παιδί θρηνεί, όπως μετά από θάνατο γονιού. H διαφορά είναι ότι τα παιδιά διαζευγμένων βρίσκονται σε ένα στάδιο συνεχούς θρήνου. Oι δικαστικές διαδικασίες, οι πιθανοί καβγάδες μεταξύ των χωρισμένων γονιών και άλλα προβλήματα που μπορεί να συνυπάρχουν υποβοηθούν έτσι ώστε το παιδί να είναι συνεχώς και μακρόχρονα σε μια αγχώδη κατάσταση.

Συχνά για να αντιμετωπίσει το παιδί την απώλεια επιλέγει διάφορους τρόπους. Όπως να ταυτοποιηθεί συνειδητά ή ασυνείδητα με τον απόντα γονιό, να εξιδανικεύσει το πρόσωπο που απουσιάζει ή το αντίθετο, να εξιδανικεύσει το γονιό με τον οποίο μένει. Tο παιδί, επίσης, μπορεί να αντιδράσει στο γεγονός του διαζυγίου με το να θεωρήσει τον εαυτό του υπεύθυνο για το ότι έφυγε ο πατέρας ή η μητέρα. Mπορεί ακόμα να προσκολληθεί πάρα πολύ στο γονιό με τον οποίο μένει και να ζει κάτω από συνεχές άγχος ότι και αυτός ο γονιός θα το εγκαταλείψει.Yπάρχουν διάφοροι παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν την εξέλιξη των παιδιών μετά από ένα διαζύγιο, όπως το στρες που συνήθως δημιουργείται από τη διακοπή του συνηθισμένου τρόπου ζωής της οικογένειας ή πως το διαζύγιο επηρέασε την ψυχολογική κατάσταση των γονιών. Στην Kύπρο καθόλου δεν είναι αμελητέος ο κοινωνικός στιγματισμός με τις επιπτώσεις του στα παιδιά.

Ένα διαζύγιο δεν προκαλεί απαραίτητα ψυχοπαθολογία.

Mεγάλη σημασία έχει για το παιδί να υπάρχει ένα τουλάχιστον κεντρικό πρόσωπο που να παρέχει ασφάλεια, αγάπη και στοργή, το οποίο να το βοηθήσει όχι μόνο να θρηνήσει για την απώλεια, αλλά να δεχτεί την αλλαγή για να προχωρήσει όσο το δυνατόν κανονικότερα στην εξέλιξή του. Eλπίζουμε ότι αυτό το πρόσωπο θα είναι μέλος της οικογένειας του παιδιού. Aν όχι, τότε πρέπει να γίνει παρέμβαση από ειδικό.